TvI - jaargang 11, nummer 3, juni 2016
dr. E.C.S. de Boer , dr. G.J.H.M. Ruijs , dr. P.H.P. Groeneveld
Patiënten met hypo- of asplenie hebben een verhoogd risico op het krijgen van ernstige infecties, met name infecties veroorzaakt door gekapselde bacteriën. De hier beschreven casus is zover wij weten de eerst beschreven Neisseria cinerea-bacteriëmie bij een post-splenectomiepatiënt. N. cinerea is een nietpathogene, gram-negatieve diplokok, die in de nasofarynx wordt gevonden. In de Nederlandse richtlijn voor preventie van infectie bij mensen met (functionele) hypo- en asplenie wordt geadviseerd te vaccineren tegen Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae en Neisseria meningitidis. Daarnaast wordt voor volwassenen geadviseerd om gedurende twee jaar antibioticaprofylaxe na miltextirpatie te gebruiken. Voor kinderen wordt geadviseerd dagelijks profylaxe te gebruiken vanaf de splenectomie tot aan het 12–16e levensjaar, in ieder geval gedurende twee jaar. Voor alle patiënten met hypo- of asplenie is het van belang dat zij antibiotica bij zich hebben voor het geval ze koorts krijgen om een ernstige postsplenectomiesepsis te voorkomen.
(Tijdschr Infect 2016;11(3):92-5)
Lees verderTvI - jaargang 11, nummer 3, juni 2016
dr. P.A.R.R. Pijls , dr. H.S.M. Ammerlaan , dr. J. Nederend , dr. C.J. Huysentruyt , dr. L.P.L. Gilissen , dr. P.F. Friederich
Een 20-jarige Vietnamese man met in de voorgeschiedenis de ziekte van Crohn werd opgenomen in verband met verdenking op een exacerbatie. Bij opname werd naast inflammatie van het ileocoecum ook cervicale lymfadenopathie geconstateerd. Op verdenking van intestinale tuberculose werd een mantouxtest verricht, die positief was. Een aanvullende Quantiferon®-TB Gold-test bleek niet interpreteerbaar. Aangezien in colonbiopten echter geen zuurvaste staven werden aangetoond en een PCR-analyse op het Mycobacterium tuberculosis complex negatief was, werd de patiënt behandeld voor een exacerbatie van de ziekte van Crohn. Bij heropname twee maanden later bleek er nog steeds sprake van cervicale lymfadenopathie en bij een CT-scan werd een abdominaal abces geconstateerd. Opnieuw werd intestinale tuberculose overwogen en er volgden een auraminekleuring, PCR-analyse en kweek van het abcesvocht en een cervicaal lymfeklierbiopt. De auraminekleuring en PCR-analyse toonden geen afwijkingen, maar de kweken waren positief voor Mycobacterium tuberculosis. Deze casus illustreert hoe intestinale tuberculose zich kan presenteren als de ziekte van Crohn en dat het onderscheid tussen de ziektebeelden lastig is. In dit artikel wordt nader ingegaan op de epidemiologie, pathofysiologie, diagnostiek en behandeling van intestinale tuberculose en het onderscheid met de ziekte van Crohn.
(Tijdschr Infect 2016;11(3):96-101)
Lees verderTvI - jaargang 11, nummer 2, april 2016
dr. M.M.P.J.A. van der Voorn , dr. S.M. Arend , dr. P.R. Goswami , dr. T. Koster
Leverabcessen worden meestal veroorzaakt door banale bacteriën via hematogene of biliaire verspreiding. Een primair tuberculeus leverabces als uiting van abdominale tuberculose is uiterst zeldzaam. Patiënt A is een 29-jarige Somalische vrouw met sinds vier weken buikpijn en nachtzweten en bij echo en CT-abdomen werd een 4–5cm grote laesie in de lobus caudatus van de lever gezien. In de kweek van het aspiraat groeide uiteindelijk Mycobacterium tuberculosis waarna gestart werd met quadrupeltherapie. Bij aangetoonde hypovitaminose D werd vitamine D en calcium gesuppleerd. Na tien maanden was het leverabces volledig geresorbeerd. Een geïsoleerd tuberculeus leverabces is een zeldzame uiting van een extrapulmonale tuberculose. De diagnose kan gesteld worden middels zuurvaste kleuring, polymerasekettingreactie of mycobacteriële kweek. De behandeling bestaat uit quadrupeltherapie. Daar vitamine D een belangrijke factor lijkt te zijn bij de immuunrespons tegen M. tuberculosis valt het te overwegen vitamine D te suppleren bij een hypovitaminose D.
(Tijdschr Infect 2016;11(2):61-4)
Lees verderTvI - jaargang 11, nummer 1, februari 2016
dr. F.O. Meeuwes , dr. M. Boering , dr. J.E. Heeg
Een 59-jarige patiënte met een aortaklep bioprothese werd verwezen met acute, hevige pijn in het rechteroog, visusdaling en een subfebriele temperatuur. Dit werd geduid als een uveïtis anterior. Er bleek sprake van een Streptococcus pneumoniae-bacteriëmie die leidde tot een endogene endophthalmitis, met als bron waarschijnlijk een pneumonie of een endocarditis. Deze casus beschrijft het fulminante karakter van een endogene bacteriële endophthalmitis die uiteindelijk heeft geleid tot enucleatie van het rechter oog. In dit artikel worden de incidentie, pathogenese en behandeling van dit zeldzame ziektebeeld beschreven.
(Tijdschr Infect 2016;11(1):19-22)
Lees verderTvI - jaargang 10, nummer 6, december 2015
dr. A.C.A.P. Leenders , dr. A.H.P.M. Essink , dr. D.W. Notermans , dr. M.G.J. Koene , dr. B. Schimmer , dr. C.M. Swaan , dr. A. Rietveld
Na 60 jaar afwezigheid werd in de afgelopen jaren in Nederland Francisella tularensis weer vaker aangetoond, zowel bij humane cases als in dieren. Wij beschrijven een eerste humane casus waarvan besmetting met grote zekerheid in Nederland is opgelopen. Aan de hand van deze casus worden diagnostiek, epidemiologie en gevolgen voor de openbare gezondheidzorg beschreven. Hoewel er vooralsnog sprake is van een gering aantal infecties dient tularemie in de differentiaaldiagnose meegenomen te worden indien er sprake is van een passend klinisch beeld en een mogelijk contact met een bron. Door de diagnostiek centraal uit te blijven voeren en door actieve melding aan de GGD, kan er een goed beeld ontstaan over een eventuele verdere herintroductie van tularemie in Nederland.
(Tijdschr Infect 2015;10(6):194-9)
Lees verderTvI - jaargang 10, nummer 5, oktober 2015
dr. A.J. Steward , dr. S.B. Debast , dr. P.H.P. Groeneveld
Aggregatibacter aphrophilus, behorende tot de HACEK-groep, veroorzaakt zelden invasieve osteoarticulaire infecties en wordt veelal geassocieerd met kweek-negatieve endocarditis. In dit artikel wordt een patiënt beschreven met een duidelijk klinisch beeld van vertebrale osteomyelitis, waarbij na persisterend negatieve bloedkweken en uitblijvende respons op flucloxacilline de aandoening uiteindelijk bleek te berusten op een zeldzame verwekker, namelijk Aggregatibacter aphrophilus. De diagnose werd uiteindelijk gesteld na een tweede biopsie uit het spondylodiscitisgebied. De patiënt knapte op na twee weken behandeling met ceftriaxon gevolgd door twaalf weken ciprofloxacine bij ontslag. Dit artikel benadrukt het belang van een differentiaaldiagnose en laat zien dat er in sommige gevallen een diagnostische biopsie of zelfs meer biopsieën noodzakelijk zijn voor een diagnose en een effectieve behandeling.
(Tijdschr Infect 2015;10(5):152-6)
Lees verderTvI - jaargang 10, nummer 4, augustus 2015
dr. D. van de Wetering , dr. M.G.A. van Vonderen , drs. A. Al Moujahid , dr. H. Pasma , dr. L.J.M. de Heide
De ziekte van Addison als gevolg van bilaterale tuberculeuze adrenalitis is een zeldzame aandoening. Hier beschrijven wij twee patiënten die zich presenteerden met de ziekte van Addison als eerste uiting van tuberculose.
(Tijdschr Infect 2015;10(4):113-5)
Lees verder