OVERZICHTSARTIKELEN

Behandeling van hiv 1-infectie met de CCR5-antagonist maraviroc

Samenvatting

Sinds 2008 is in Nederland de chemokine (C-C motif) receptor type-5-antagonist maraviroc (Celsentri^®) geregistreerd voor de behandeling van hiv 1-infectie bij voorbehandelde patiënten geïnfecteerd met een R5-troop virus. Op basis van de huidige data lijkt maraviroc een effectief antiretroviraal geneesmiddel te zijn met een licht bijwerkingenprofiel. Dit zal bevestigd moeten worden door data over bijwerkingen op de langere termijn. Voor de start van de behandeling dient het tropisme van het virus bepaald te worden door middel van een hiv-tropismetest. Vanwege metabolisering door het cytochroom P₄₅₀ 3A4 enzym in de lever is er sprake van interacties tussen maraviroc en andere (antiretrovirale) geneesmiddelen. Op dit moment wordt onderzoek gedaan naar de mogelijke additionele immunologische effecten van behandeling met maraviroc.

(Tijdschr Infect 2012;7:82-9)

Evaluatie van urethritis beleid op de soa-polikliniek van de GGD Rotterdam-Rijnmond

Samenvatting

Op de soa-polikliniek van de GGD Rotterdam-Rijmond geldt een protocol voor mannen met urethritis. In dit onderzoek werd gekeken naar de effectiviteit van het huidige behandelprotocol. Effectiviteit is gedefinieerd als het verdwijnen van urethritisklachten en leucocyturie na het doorlopen van de stappen van behandeling van urethritis. Gedurende een periode van zes maanden werden mannen met urethritis geïncludeerd. Bij de geïncludeerden werden vragenlijsten afgenomen en vond urineonderzoek op de aanwezigheid van leucocyturie plaats tijdens elk vervolgconsult. In totaal werden 87 mannen geïncludeerd waarvan uiteindelijk dertien ‘lost to follow-up’ waren. Bij meer dan de helft van de mannen die voldoen aan de criteria van urethritis werd een soa gevonden. Van de mensen met non-chlamydial non-gonococcal urethritis (NCNGU) hield uiteindelijk één van de 39 patiënten klachten na het volledige urethritis-protocol te hebben doorlopen. Het huidige behandelbeleid bij mannen met urethritis lijkt effectief. Het optimale behandelbeleid bij persisterende urethritis na therapie met azitromycine is onduidelijk.

De rol van bij de behandeling van hepatitis C

Samenvatting

De behandeling van hepatitis C is de laatste jaren in een stroomversnelling geraakt. Naast het beschikbaar komen van de proteaseremmers, heeft de recente ontdekking van het IL28B-polymorfisme hierin een belangrijke rol gespeeld. Dit polymorfisme is geassocieerd met zowel spontane klaring als met de respons op therapie. Het precieze pathofysiologisch mechanisme achter dit polymorfisme is tot op heden niet geheel verklaard. Hoewel het interleukine 28B-gen sterk geassocieerd is met de respons op de behandeling met peginterferon alfa en ribavirine, lijkt de rol van dit polymorfisme bij de behandeling van chronische hepatitis C met drievoudige therapie inclusief proteaseremmers, minder groot te zijn.

(Tijdschr Infect 2012;7:46-52)

Vergelijking van de derde generatie Determine antistof hiv-sneltest met de antistof detectie van de nieuwste vierde generatie Determine antigeen/antistof hiv-sneltest

Samenvatting

Patiënten met een verhoogd risico op hiv worden op de soa-polikliniek in Amsterdam getest met de derde generatie antistof hiv-sneltest (HIV 1/2-antistoftest Alere Determine^TM, Inverness Medical Innovations, Princeton NJ, Verenigde Staten). Deze test wordt binnenkort vervangen door de eerste op de markt te verkrijgen gecombineerde antigeen/antistof hiv-sneltest (vierde generatie hiv-sneltest; Alere Determine^TM, HIV1/2 Ag/Ab-Combo, Princeton NJ, Verenigde Staten). Door toevoeging van de antigeendetectie kan een hiv-infectie eerder worden aangetoond. Doel van dit onderzoek was het vergelijken van de werking van het antistof gedeelte van beide testen bij de hoog-risicopatiënten van de soa-polikliniek. In de routine zijn N=497 volbloedmonsters met zowel de derde als de vierde generatie hiv -sneltest getest. Een speciaal geselecteerd panel met N=200 bij -20°C opgeslagen serummonsters, is ook met beide testen getest. Van deze N=200 monsters waren op volbloed in de derde generatie antistof hiv-sneltest: N=75 negatief, N=75 positief en N=50 niet-interpreteerbaar (na confirmatie alle 50 hiv-negatief). Zowel op volbloed als op serum waren de sensitiviteit en specificiteit 100%. Het aantal hiv-sneltesten met de uitslag ’niet-interpreteerbaar’ was op volbloed ongeveer gelijk (de derde generatie: 0,6%, de vierde generatie: 0,8%) en op serum hoger in de vierde generatie hiv-sneltest (de derde generatie: 0,5%, de vierde generatie: 1,5%). De sensitiviteit en de specificiteit van de vierde generatie hiv-sneltest is hoog. In de praktijk van de soa-polikliniek is deze nieuwe test op volbloed een geschikte test voor het testen op hiv bij hoog-risicopatiënten.

(Tijdschr Infect 2012;7:53-6)

Ertapenem: achtergronden en klinische toepassing

Samenvatting

Ertapenem (Invanz; Merck Sharp & Dohme bv) is een carbapenem antibioticum dat sinds 2003 in Nederland is geregistreerd voor de behandeling van: intra-abdominale infecties, buiten het ziekenhuis opgelopen pneumonie, acute gynaecologische infecties, infecties van de huid en weke delen van de voet (diabetische voet) en als profylaxe voor postoperatieve wondinfecties na electieve colorectale chirurgie. Het antibiotische spectrum van ertapenem is bijzonder breed en omvat gram-positieve en gram-negatieve aerobe en anaerobe bacteriën; enterokokken, meticillineresistente Staphylococcus aureus en non -fermenters, zoals Pseudomonas en Acinetobacter zijn echter resistent. Ertapenem is geschikt voor de behandeling van infecties met extended-spectrum beta-lactamasen producerende bacteriën. Vanwege zijn lange halfwaardetijd kan ertapenem eenmaal daags worden toegediend; dit kan zowel intraveneus als intramusculair, hoewel deze laatste vorm in Nederland niet is geregistreerd. Hierdoor kan ertapenem een belangrijke rol vervullen in de extramurale of ambulante behandeling van bovengenoemde infecties. De mogelijke effecten van grootschalig gebruik van ertapenem op resistentieontwikkeling tegen andere carbapenems dienen echter in acht genomen te worden.

(Tijdschr Infect 2012;7:57-65)

Veilig zwanger worden met hiv. Naar een Nederlands-Zwitsers standpunt

Samenvatting

Ondanks de mogelijkheid om via de fertiliteitspoli op een veilige manier zwanger te worden, bestaat er onder veel hiv-serodiscordante heteroseksuele stellen de wens om op een natuurlijke manier zwanger te worden. Onder strikte omstandigheden wordt dit inmiddels door de Zwitserse Federale Commissie voor hiv en aids goedgekeurd. De momenteel beschikbare literatuur lijkt dit standpunt te ondersteunen, al zijn grote goed uitgevoerde studies nog beperkt. Onze mening is dat periodiek onbeschermd seksueel contact bij hiv-serodiscordante heteroseksuele koppels om zwanger te worden acceptabel is indien voldaan wordt aan de criteria die zijn opgesteld in het Zwitserse standpunt en andere voorwaarden die in dit artikel worden besproken.

(Tijdschr Infect 2012;7:7-12)

Infectieziekten in de bloedtransfusieketen: risico’s, kosten, baten en modellen

Samenvatting

De Nederlandse bloedvoorziening behoort, onder meer door een reeks van verschillende veiligheidsmaatregelen, tot de veiligere binnen Europa. Voor het bepalen van de kosteneffectiviteit van deze veiligheidsmaatregelen zijn gegevens over de hele bloedtransfusieketen nodig. In de afgelopen jaren is hier uitgebreid onderzoek naar gedaan waardoor er op dit moment goede schattingen voor beschikbaar zijn. De gegevens over de bloedtransfusieketen maken het niet alleen mogelijk om kosten en effecten van bestaande veiligheidsmaatregelen te evalueren, maar ook om betere modellen te maken voor opkomende infecties die de veiligheid van de transfusieketen kunnen bedreigen. Dergelijke modellen dragen bij aan een transparantere en beter onderbouwde besluitvorming rondom de veiligheid van bloedtransfusie.