Vroege resultaten laten potentieel van intranasale influenzavaccinatie zien

juli 2021 Zorg van de Toekomst Willem van Altena
Vials of influenza vaccine. ottles with a syringe on black table and stainless steel background.

Vaccineren via een neusspray? Best mogelijk dat dat in de toekomst mogelijk wordt. Een intranasaal griepvaccin heeft veelbelovende resultaten laten zien in proefnemingen met muizen in Atlanta (V.S.). Onlangs werden studieresultaten gepubliceerd in vakblad Proceedings of the National Academy of Sciences.

Het gaat om nanodeeltjes van grafeenoxide (GP) die geladen zijn met polyethyleneimine (PEI) en een griepvaccin op basis van recombinant influenza hemagglutinine (HA) , die via een neusspray toegediend kunnen worden. De testresultaten met muizen lieten zien dat het vaccin de immuunrespons tegen het griepvirus versterkt en bescherming biedt tegen homologe en heterologe infecties. Al is er nog veel meer onderzoek nodig om tot klinische studies met menselijke vrijwilligers te komen, en tot een medicijn in de schappen ligt.

Allergische rinitis

De GP nanodeeltjes bleken na toediening via de neus bij muizen een significant betere immuunrespons op te roepen, zowel in systemische locaties als in slijmvliezen. De onderzoekers speculeren dat met de GP nanodeeltjes mogelijk ook andere vaccins tegen luchtwegaandoeningen toegediend kunnen worden. Wel waarschuwen zij ervoor dat een inhaleerbaar vaccin niet voor iedereen geschikt zal zijn, bijvoorbeeld voor mensen die last hebben van allergische rinitis of die allergisch zijn voor de nanomaterialen. Daarnaast is meer onderzoek nodig naar het bijwerkingenprofiel van de nanodeeltjes voordat er klinische studies opgezet kunnen worden.

Intranasale vaccins  bestaan al enige tijd, en de ervaringen ermee in de VS en Europa zijn wisselend. Zo blijken ze soms voor irritaties en allergische reacties te zorgen, zoals loopneuzen, hoofdpijn en hoest. Er wordt ook door verschillende farmaceuten gewerkt aan een inhaleerbaar coronavaccin, maar vooralsnog worden daar geen klinische studies mee gedaan.

Referentie

Chunhong Dong, Ye Wang, Gilbert X. Gonzalez, et al. Intranasal vaccination with influenza HA/GO-PEI nanoparticles provides immune protection against homo- and heterologous strains. PNAS May 11, 2021 118 (19) e2024998118; https://doi.org/10.1073/pnas.2024998118