WHO uit bezorgdheid over snelle stijging van aantal cholera-uitbraken

januari 2023 In Actie Willem van Altena
Hands of African black boys and girls with water pouring from a tap. Water scarcity or lack of safe drinking water is one of the world's leading problems affecting more than 1 billion people globally, meaning that one in every six people lacks access to safe drinking water. This affects people and especially children in Africa.

Cholera lijkt in het afgelopen jaar een forse opmars doorgemaakt te hebben. Niet alleen werden er wereldwijd meer gevallen gerapporteerd, maar ook vonden die plaats in meer landen dan in 2021. Daarnaast is ook de sterfte aan cholera vorig jaar toegenomen. Dat meldt de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. Bijna een kwart miljoen mensen kregen in 2022 cholera, en ruim de helft van hen is hooguit 5 jaar oud

In feite verkeert de wereld al sinds 1961 in een cholerapandemie, maar af en toe zijn er regionale opflakkeringen. In 2022 werden choleragevallen gerapporteerd in minstens 29 landen, terwijl dat er in 2021 nog 23 waren. Van die 29 landen ging het in 16 gevallen over langdurige uitbraken. Opmerkelijk genoeg hadden 13 landen in 2021 helemaal geen cholerabesmettingen gemeld. Libanon meldde voor het laatst een cholerageval in 1993, en voor Syrië was dat in het jaar 2000 voor het laatst. De WHO stelt vast dat de meeste cholera-uitbraken in 2022 zich concentreerden in Afrika en het Midden-Oosten. Maar er zijn ook gevallen gerapporteerd uit Bangladesh, Haïti en de Filippijnen.

Stijgende sterfte

Het percentage mensen die cholera niet overleven stijgt ook. In 2021 overleden wereldwijd 1,9% van alle mensen die cholera kregen, in Afrika was dat zelfs 2,9%. De WHO hanteert 1% als zijnde acceptabel. Ter vergelijking: in 2019 en 2018 lag de sterfte wegens cholera nog onder de 0,5%. Daarbij moet opgemerkt worden dat het werkelijke aantal zieken en doden waarschijnlijk hoger ligt omdat lang niet elke infectie wordt gerapporteerd, stelt de WHO.

Cholera is een acute darminfectie die wordt veroorzaakt door het binnenkrijgen van de Vibrio cholerae bacterie. Dat gebeurt vooral wanneer er onvoldoende schoon drinkwater voorhanden is, en er slechte sanitaire voorzieningen zijn. De ziekte gaat gepaard met hevige diarree, en het is met name uitdroging die daarbij het grootste gezondheidsrisico vormt. Vooral baby’s en peuters lopen een groot risico om aan de ziekte te bezwijken. Hoewel cholera op zich goed behandelbaar is met ORS (orale rehydratie zoutoplossing) blijft cholera een hoge tol eisen in met name de armste landen.

Klimaat

De onderzoekers van de WHO vermoeden dat de snelle stijging van het aantal cholera-uitbraken deels te verklaren is door de klimaatverandering, die niet alleen droogte maar ook overstromingen en cyclonen veroorzaakt. Daarnaast zorgen conflicten en andere humanitaire crisissituaties voor een prima voedingsbodem voor ziektes als cholera. Miljoenen mensen zijn op de vlucht en hebben onvoldoende toegang tot schoon water en adequate sanitaire voorzieningen. Daarnaast is er in armere landen sprake van gebrek aan medicijnen, personeel en materieel op medisch gebied.

De WHO spant zich in om daar verandering in te brengen en te zorgen voor een betere en eerlijker distributie van materialen zoals choleravaccins en ORS. Daarnaast is het essentieel om eventuele besmettingen en uitbraken goed in kaart te brengen, om zo cholera-uitbraken vroegtijdig te detecteren en snel maatregelen te nemen om verdere verspreiding te voorkomen.

Referentie

Lees het rapport van de WHO over de stand van zaken rond cholera