Warmer klimaat brengt exotische muggen naar Europa, en mogelijk ook uitheemse virussen

augustus 2022 Beter Leven Willem van Altena
Aedes mosquito sucking blood

Nu het in Europa, en ook in Nederland geleidelijk aan steeds warmer wordt rukken allerlei exotische insecten steeds verder op. Teken en muggen die normaliter alleen in tropische of subtropische regionen voorkomen verschijnen in meer en meer Europese landen. En soms brengen die insecten parasieten met zich mee die gevaarlijke ziektes kunnen veroorzaken. Soms kan een muggenbeet heel wat meer met zich meebrengen dan alleen wat jeuk.

Tijgermug

Met argusogen wordt wat dat betreft gekeken naar de opmars van de Aziatische tijgermug, Aedes albopictus. Deze grotere verwant van onze gewone huis- tuin- en keukenmug is herkenbaar aan het gestreepte achterlijf, en de mug wordt al vaak aangetroffen in de landen rond de Middellandse Zee. Niet alleen is het een agressieve soort, die zelfs in staat is om door je kleren heen te bijten (muggen steken niet, maar bijten).

Chikungunya en Dengue

De tijgermug is berucht als drager van het Denguevirus en het Chikungunyavirus. Chikungunya is een ziekte die malaria-achtige verschijnselen met zich meebrengt, zoals gewrichtspijn en snel opkomende hoge koorts. Dengue staat ook wel bekend als knokkelkoorts, en gaat eveneens met hoge koortsen en gewrichtspijn gepaard. Er zijn al Chikungunya-uitbraken geweest in Italië, waarbij enkele honderden mensen ziek werden. Er bestaan nog geen vaccins tegen deze twee ziekten.

Autobanden

Muggen leggen hun eitjes graag in stilstaand water, dat is bekend. Het blijkt dat ze dat ook doen in plasjes water die in autobanden blijven staan. Autobanden worden veelal in landen als Maleisië en Zuid-Korea geproduceerd, en dan met transportschepen naar Europa vervoerd. Vermoed wordt dat zo de tijgermug ook is meegelift.

Westnijlvirus

Een andere door muggen overgebrachte ziekte is het Westnijlvirus, en die kan ook door onze gewone ‘Hollandse’ mug overgebracht worden. Westnijl is een ziekte die bij mensen zelden voor ernstige symptomen zorgt, maar die wel dodelijk is voor vogels. Twee jaar geleden is Westnijlvirus voor het eerst in Nederland aangetroffen, maar van een grote opmars lijkt nog geen sprake.

Andere ‘muggenziekten’ als Zika, gele koorts en malaria zijn vooralsnog niet in Europa aangetroffen. Al bestaat altijd wel de kans dat iemand de ziekte in het buitenland heeft opgedaan en vervolgens naar Europa is gereisd. Gevaar voor de volksgezondheid levert dat niet op: mensen met deze ziekten kunnen andere mensen niet besmetten, daarvoor moet iemand echt zelf door een mug gebeten worden.

Klamboe

Het is dan ook niet onverstandig om te voorkomen dat je gestoken wordt. Sommige muggen, zoals de gewone mug die we maar al te goed kennen, zijn alleen ’s nachts actief. Een hor voor het raam en slapen onder een klamboe is dan een goed idee, maar een ventilator in de slaapkamer is ook effectief omdat muggen er niet van houden om in turbulente lucht te vliegen. De Aziatische tijgermug is juist een mug die overdag actief is. Tegen die mug bescherm je jezelf het beste door insectenwerende sprays te gebruiken waar de stof DEET in zit.

Meer informatie

Bezoek de website van het RIVM voor informatie over Chikungunya, Dengue, en over muggen in het algemeen.