Nieuw malariavaccin uit Oxford beantwoordt als eerste aan 75% WHO-effectiviteitsnorm

juni 2021 Geneesmiddelen Willem van Altena
Mosquito sucking blood on human skin with nature background

De hele wereld verkeert in de ban van de strijd tegen de ziekte COVID-19, maar er zijn nog meer ziekten die jaarlijks veel slachtoffers eisen. Zoals malaria, een door malariamuggen (anopheles maculipennis) overgebrachte ziekte die jaarlijks z’n 400.000 levens eist, waaronder 270.000 kinderen. Maar een nieuw vaccin kan mogelijk een groot verschil uitmaken. Resultaten van een fase IIb-studie laten een effectiviteit van 77% zien, en dat is hoger dan alle eerdere vaccinkandidaten tot dusver.

Saillant detail: het vaccin, met de naam R21/Matrix-M is ontwikkeld door het Jenner Institute van de universiteit van Oxford, dat ook het AstraZeneca coronavaccin heeft voortgebracht. Het vaccin kan al over twee jaar beschikbaar zijn.

Effectiviteitsnorm 75%

Al in 1910 werd er al een malariavaccin gelanceerd en sindsdien zijn ongeveer 140 vaccinkandidaten verschenen. Maar tot dusver werden er nooit resultaten geboekt die in de buurt kwamen van de 75% effectiviteitsnorm die de Wereldgezondheidsorganisatie WHO voorschrijft. Het vaccin dat nu in Oxford is ontwikkeld is het eerste dat die grens weet te doorbreken.

Burkina Faso

Het vaccin is uitgetest in Burkina Faso, een van de landen die het zwaarst door malaria getroffen worden. Bij het Institut de Recherche en Sciences de la Santé (IRSS) in Ouagadougou werden 450 jonge kinderen van tussen de 5 en 17 maanden oud in drie groepen verdeeld. Een groep kinderen kreeg tussen mei en augustus 2019 een lage dosering van het vaccin, een andere groep kreeg een hoge dosering. De derde groep deed dienst als controlegroep en kreeg het rabiësvaccin toegediend.

Na een jaar bleek dat de kinderen die een hoge dosis vaccin ontvingen voor 77% beschermd waren tegen een malariabesmetting. Bij de lage-dosering groep was dat 71%. Er werden geen ernstige bijwerkingen vastgesteld.

200 miljoen doses per jaar

De onderzoekers zijn op basis van de resultaten van de fase IIb-studie begonnen met rekruteren van 4.800 kinderen tot 3 jaar oud in vier Afrikaanse landen voor een fase III-studie. Als alles gaat zoals gehoopt wordt, en het vaccin wordt goedgekeurd, dan kunnen er over enkele jaren 200 miljoen vaccindoses per jaar geproduceerd worden door het Serum Institute of India, de zakelijke partner van het Jenner Institute.

Meer informatie

Lees het persbericht van de universiteit van Oxford