‘Kazige’ componenten in onze lichaamsgeur blijkt onweerstaanbaar te zijn voor muggen

juni 2023 Medisch Onderzoek Willem van Altena
Johner Bildbyra AB +46 8 644 83 30 info@johner.se sales@johner.se

Iedereen die wel eens gepicknickt heeft, weet dat sommige mensen meer last hebben van muggen dan anderen. “Je hebt zoet bloed”, wordt dan wel eens gezegd. Maar het blijkt dat de samenstelling van het bloed de muggen niet interesseert. Onze lichaamsgeuren zijn veel belangrijker bij het aantrekken of afstoten van muggen. Onderzoekers van de Johns Hopkins Universiteit in Baltimore (V.S.) ontdekten dat muggen zich aangetrokken voelden tot menselijke geuren die een hoog gehalte aan carboxylzuren bevatten. Dit zijn afscheidingen die de huid beschermen, aldus een studie die is gepubliceerd in Current Biology.

Limburger

Sommige van deze carbonzuren worden ook gevonden in “stinkende” kazen zoals Limburger, waarvan al lang bekend is dat ze muggen aantrekken. Mensen produceren deze zuren van nature in verschillende hoeveelheden, maar kunnen ze niet ruiken op hun eigen huid. Er zijn ook stoffen die muggen afstoten, zoals de chemische stof eucalyptol, die voorkomt in planten zoals salie en eucalyptus.

De onderzoekers hebben geen direct advies voor picknickers, maar hun bevindingen kunnen helpen bij het ontwikkelen van betere manieren om malaria te bestrijden, denkt hoofdonderzoeker Conor McMeniman, PhD, assistent-professor moleculaire microbiologie en immunologie aan de Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health en het Johns Hopkins Malaria Research Institute.

Zambia

Malaria is verantwoordelijk voor meer dan 600.000 sterfgevallen per jaar, vooral bij kinderen jonger dan 5 jaar en zwangere vrouwen. Een deel van de motivatie voor het onderzoek was om te proberen beter te begrijpen hoe muggen die malaria overbrengen mensen vinden. Wat het onderzoek van McMeniman en zijn team onderscheidt van de meeste andere, was dat dit onderzoek niet in een laboratorium werd uitgevoerd, maar in een speciale tent van 60 vierkante meter in Zambia. Ongeveer 200 Anopheles gambiae muggen in de tent werden geobserveerd tussen 22.00 en 02.00 uur, hun meest actieve tijd.

Zes kleine slaaptenten voor menselijke vrijwilligers werden rondom de grote tent opgezet, waarbij de adem en lichaamsgeur van elke mens via een lange buis in de grote tent werd gepompt. De buisjes werden in absorberende kussentjes geleid die werden verwarmd tot een temperatuur die de gemiddelde lichaamstemperatuur van een mens benaderde.

Infraroodcamera’s observeerden het gedrag van de muggen. En al snel bleek dat de muggen een aangeboren voorkeur voor bepaalde mensen vertoonden, ondanks het feit dat ze in een complexe zintuiglijke omgeving moesten navigeren met meerdere bronnen van gastheergeur. Daarna analyseerden de onderzoekers de huid van de vrijwilligers om een chemisch profiel van elke persoon te krijgen. Muggen bleken de voorkeur te geven aan menselijke geuren met een hoog gehalte aan carbonzuren, aldus het onderzoek.

Boterzuur

De muggen voelden zich vooral aangetrokken door menselijke geuren met veel van de vluchtige carbonzuren boterzuur, isoboterzuur en isovaleriaanzuur, en het door huidmicroben gegenereerde methylketon acetoïne. Mensen met een lichaamsgeur die juist arm was aan carbonzuren maar rijk aan de monoterpenoïde eucalyptol bleken muggen af te stoten.

Referentie

Giraldo D, Rankin-Turner S, Corver A, McMeniman CJ et al. Human scent guides mosquito thermotaxis and host selection under naturalistic conditions. Curr Biol. 2023 May 10:S0960-9822(23)00532-8. doi: 10.1016/j.cub.2023.04.050. Epub ahead of print. PMID: 37209680.