Samenvatting

Een hiv-infectie gaat gepaard met een verhoogd risico op het ontwikkelen van cardiovasculaire ziekte. Om inzicht te krijgen in de onderliggende pathogenese is de afgelopen jaren veel onderzoek verricht naar de associatie tussen immuunmarkers en cardiovasculaire ziekte of carotis intima-media dikte in hivgeïnfecteerde patiënten. Dit artikel geeft een overzicht van de stand van zaken. Een systematische search werd verricht in PubMed, EMBASE en Cochrane in Juli 2014 waarbij alle artikelen vanaf 1996 werden geïncludeerd waarin een relatie werd beschreven tussen een immuunmarker en cardiovalsculaire ziekte of carotis intima-media dikte bij hiv-positieve volwassenen. De selectie van artikelen en data-extractie werd verricht door twee auteurs, onafhankelijk van elkaar. De analyse richtte zich op de meest frequent onderzochte immuunmarkers. Een reviewprotocol werd voor aanvang geregistreerd in Prospero (registratie nummer CRD42014010516). Veertig artikelen werden geïdentificeerd, waarvan 8 artikelen cardiovasculaire ziekte als uitkomst hadden, en 32 artikelen carotis intima-media dikte. C-reactieve proteïne, interleukine-6 en d-dimeer waren het meest frequent onderzocht in relatie tot cardiovasculaire ziekte: alle in vier van de acht studies. Genoemde immuunmarkers waren positief gerelateerd aan cardiovasculaire ziekte in drie van de vier studies. C-reactieve proteïne, interleukine-6 en oplosbaar vasculair cel adhesiemolecuul-1 (sVCAM-1) waren het meest frequent onderzocht in relatie tot carotis intima-media dikte. Geen van de immuunmarkers was geassocieerd met carotis intima-media dikte. De studies waren te heterogeen in patiëntpopulaties, keuze van immuunmarkers, statistische methodes en carotis intima-media dikteprotocollen om de data samen te kunnen voegen in een meta-analyse. Dit literatuuroverzicht laat zien dat er een relatie bestaat tussen C-reactieve proteïne, interleukine-6, d-dimeer en cardiovasculaire ziekte, maar een associatie tussen enige immuunmarker en carotis intima-media dikte kon niet worden aangetoond. Vervolgonderzoek zou zich moeten richten op longitudinale studies waarbij de keuze voor een immuunmarker zorgvuldig overwogen dient te worden, en waarin gebruik gemaakt wordt van gestandaardiseerde statistische benaderingen en protocollen met betrekking tot meting van de carotis intima-media dikte.

(Tijdschr Infect 2016;11(5):157-68)