Europese goedkeuring voor wereldprimeur: eerste vaccin tegen chikungunya

juli 2024 Geneesmiddelen Willem van Altena

De Europese Commissie heeft het eerste vaccin tegen chikungunya goedgekeurd voor de preventie van de ziekte bij volwassenen van 18 jaar en ouder. Het gaat om het vaccin Ixchiq (geproduceerd door Valneva), een levend verzwakt vaccin. Het vaccin was in 2023 al toegelaten in de Verenigde Staten vorig jaar en recent ook in Canada.

Klimaatverandering

Chikungunya is een virusziekte die wordt overgebacht door een beet van de Aedse-mug. Klimaatverandering heeft geleid tot de verspreiding van die mug naar delen van Europa die voorheen niet werden getroffen. Het is daarom belangrijk om een vaccinoplossing te bieden, niet alleen voor Europese reizigers die naar endemische chikungunya-gebieden gaan, maar ook voor de lokale Europese bevolking. Het vaccin zal naar verwachting in het vierde kwartaal op de Europese markt verschijnen.

VLA-1553-301 studie

De goedkeuring volgt op de gunstige opinie van het geneesmiddelenadviespanel van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) vorige maand en wordt ondersteund door bevindingen uit de fase III-studie VLA1553-301 bij meer dan 4000 volwassenen in de VS. De studie toonde een seroresponspercentage van 98,9% aan 28 dagen na een enkele dosis Ixchiq, waarbij bijna 97% van de deelnemers deze respons 24 maanden behield. De duurzaamheid was consistent bij zowel jongere als oudere volwassenen. Daarnaast rapporteerde het bedrijf aanvullende cruciale gegevens zes maanden na een enkele dosis bij adolescenten, wat een mogelijke labeluitbreiding naar gebruik bij 12- tot 17-jarigen ondersteunt.

Naast Valneva richt ook het Deense biotechbedrijf Bavarian Nordic zich op de chikungunya-vaccinmarkt, met recente indiening van markttoelatingsaanvragen bij de FDA en EMA voor hun op virusdeeltjes gebaseerd kandidaat-vaccin.

Wat is Chikungunya?

Chikungunya is een virale infectie die wordt overgedragen door de Aedes-mug, voornamelijk Aedes aegypti en Aedes albopictus. De ziekte komt voor in Afrika, Azië, en het Indiase subcontinent, en is de laatste jaren ook in opkomst in Zuid- en Midden-Amerika, het Caribisch gebied en delen van Europa.

Symptomen van chikungunya zijn onder andere plotselinge koorts, ernstige gewrichtspijn, hoofdpijn, spierpijn, gewrichtszwelling en huiduitslag. De symptomen verschijnen meestal 4 tot 8 dagen na een besmette muggenbeet en kunnen enkele dagen tot enkele weken aanhouden. De gewrichtspijn kan soms maanden of zelfs jaren aanhouden.

Er is geen specifieke antivirale behandeling voor chikungunya. De behandeling is gericht op het verlichten van de symptomen, vooral de gewrichtspijn, met behulp van pijnstillers en ontstekingsremmende medicijnen.

In Nederland is chikungunya geen endemische ziekte, maar reizigers naar endemische gebieden lopen risico op infectie. Preventieve maatregelen zoals het vermijden van muggenbeten en, indien beschikbaar, vaccinatie zijn cruciaal voor reizigers naar risicogebieden.

Referentie
Persbericht van de EUO over de goedkeuring van het Ixchiq-vaccin (28 mei 2024)