Combinatie van kankerremmers biedt zicht op nieuwe behandeling van gevaarlijke parasitaire infectie

juni 2021 Medisch Onderzoek Willem van Altena

Entamoeba histolytica is een parasiet, die vooral in de tropen voorkomt en jaarlijks zo’n 50 miljoen mensen wereldwijd treft en naar schatting 70.000 dodelijke slachtoffers maakt. De parasiet wordt standaard behandeld met het antiprotozoicum metronizadol (Flagyl), maar die behandeling gaat vaak gepaard met bijwerkingen en vereist bovendien driemaal daagse toediening. Daarnaast is het middel niet effectief in het onderdrukken van de cysten, de overlevingsvorm van de parasiet. De cyste is een vorm waarin de parasiet buiten het lichaam kan overleven en zich dus in water en voedsel kan bevinden. Wanneer dat water of voedsel vervolgens in het lichaam belandt, vindt besmetting plaats. Onderzoekers van de Skaggs School of Pharmacy and Pharmaceutical Science aan de universiteiten van San Diego en Stanford hebben nu een nieuwe behandeling voor E.histolytica ontwikkeld op basis van bestaande antikankermiddelen. Recent wijdde vakblad PLoS Neglected Tropical Diseases een artikel aan dit onderzoek.

De onderzoekers besloten om 12 door de FDA goedgekeurde kinaseremmers die tegen kanker worden ingezet in vitro te testen op E.histolytica. Van die 12 medicijnen bleken dasatinib, bosutinib en ibrutinib inderdaad een anti-amoebiale werking te vertonen. Vervolgens werden door middel van kunstmatige intelligentie nog eens 12 middelen geselecteerd die zich op hetzelfde eiwitprofiel richtten als de drie middelen. En daarvan bleken de middelen ponatinib, neratinib en olmutinib naar voren te komen als mogelijk zeer krachtig tegen de parasiet.

Alle 6 gevonden middelen lieten zien net zo effectief te zijn in het doden van E.histolytica als het antibioticum metronidazol. Daarnaast bleek ibrutinib ook in staat te zijn om de amoebe in het cystestadium te doden. De onderzoekers zijn van mening dat antineoplastische kinaseremmers mogelijk een krachtige behandeling kunnen zijn tegen een wijd verspreide en dodelijke ziekte.

Referentie

Sauvey C, Ehrenkaufer G, Shi D, Debnath A, Abagyan R (2021) Antineoplastic kinase inhibitors: A new class of potent anti-amoebic compounds. PLoS Negl Trop Dis 15(2): e0008425. doi:10.1371/journal.pntd.0008425