Bacteriofagen zijn bacterie-specifieke virussen die bacteriën kunnen doden. Bacteriofaagtherapie, kortweg faagtherapie, is een nieuw alternatief voor antibiotica of kan in aanvulling hierop worden toegepast. Tijdens het internationale congres van de European Respiratory Society werden onlangs de eerste resultaten (deel 1) van een fase Ib/IIa-studie gepresenteerd met faagcocktail BX004-A bij patiënten met cystische fibrose met een chronische longinfectie met Pseudomonas aeruginosa.
Pseudomonas aeruginosa (PsA)veroorzaakt chronische en moeilijk te behandelen infecties bij patiënten met cystische fibrose (CF) en is bij alle leeftijden geassocieerd met een lagere FEV1, meer ziekenhuisopnamen en een verminderde kwaliteit van leven. Na langdurige en herhaalde antibioticakuren leidt toenemende antibioticaresistentie tot een lagere werkzaamheid. Zelfs na behandeling met een CFTR-modulator als elexacaftor, tezacaftor of ivacaftor blijven de meeste patiënten geïnfecteerd met PsA. Fagen zijn eerder succesvol toegepast in ‘compassionate use’ bij longinfecties, waaronder bij CF-patiënten. BX004-A is een faagcocktail van BiomX dat specifiek is gericht tegen PsA.
In deze gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde, multicentrische fase Ib/IIa-studie studie wordt de veiligheid, verdraagbaarheid en werkzaamheid geëvalueerd van vernevelde BX004-A in aanvulling op de standaard antibioticabehandeling bij ten minste 32 volwassen patiënten met CF (locaties in VS, EU, Israël). De belangrijkste inclusiecriteria waren een chronische longinfectie met PsA, een FEV1≥40%, gebruik van inhalatieantibiotica (tobramycine, aztreonam of colistine) en vastgestelde gevoeligheid bij screening van PsA-morfotypen voor de faagcocktail. De veiligheid wordt tot 6 maanden na de laatste dosis gevolgd. Deel 1 van deze studie betreft 9 patiënten die 3:1 gerandomiseerd worden tussen BX004-A of placebo gedurende zeven dagen in aanvulling op de standaardbehandeling. Deel 2 van de studie betreft minimaal 24 patiënten die 2:1 gerandomiseerd worden tussen tweemaal daags BX004-A of placebo gedurende tien dagen in aanvulling op de standaardbehandeling. Genomen van klinische PsA-stammen worden geanalyseerd met behulp van next-generation sequencing. De primaire doelstelling van deze studie is de beoordeling van de veiligheid en verdraagbaarheid van vernevelde faag (BX004-A) bij CF-patiënten met een chronische longinfectie met PsA. Secundaire, verkennende doelstellingen zijn de beoordeling van het effect van BX004-A op de PsA-belasting in het sputum, de farmacokinetiek van BX004-A in het sputum en de klinische resultaten.
In deel 1 werden in totaal 9 patiënten gerandomiseerd (7 op BX004-A, 2 op placebo). BX004-A werd goed verdragen, zonder behandelingsgerelateerde bijwerkingen. Ook waren er na toediening van BX004-A geen bijwerkingen van speciaal belang (zoals acute pulmonale exacerbaties of pulmonale achteruitgang). BX004-A werd niet tussentijds onderbroken en het onderzoek werd niet voortijdig gestaakt. Bij bacteriële genomische analyse werden op baseline (vóór gebruik van BX004-A of placebo) geen fagen gedetecteerd. Tijdens de behandeling met BX004-A (vanaf de screening tot aan het einde van de behandeling) werden in het sputum van alle patiënten fagen gedetecteerd, inclusief bij verschillende patiënten tot aan dag 15 (één week na de laatste dosis). Elke patiënt bleek gekoloniseerd te zijn met dezelfde genotypische PsA-stam. Bij met placebo behandelde patiënten werden geen fagen gedetecteerd. De afname van de kolonievormende PsA-eenheden op dag 15 (vergeleken met baseline) was gemiddeld -1,42 log10 CFU/g met BX004-A versus -0,28 log10 CFU/g met placebo. Er werd tijdens of na de behandeling geen opkomende resistentie tegen BX004-A vastgesteld. Deel 2 van de studie loopt momenteel nog bij een populatie met vergelijkbare baseline-kenmerken.
De resultaten van deel 1 tonen aan dat BX004-A in aanvulling op standaard inhalatieantibiotica goed werd verdragen met een aanmerkelijke afname van het aantal PsA-bacteriën.
Referentie
Rappo U, et al. A novel treatment for chronic P. aeruginosa pulmonary infection in CF subjects – A phase 1b/2a randomized, double-blind, placebo-controlled, multicenter study to evaluate phage therapy. Gepresenteerd tijdens ERS 2023; poster ID 1534.
Naar boven
