Aidsfonds maant minister Kuipers tot ruimhartiger beleid rond hiv-preventiepil PrEP

februari 2023 Opinie Willem van Altena
closeup of a young caucasian man with a simulated PrEP pill in his hand

Er komt de komende tijd geen extra toegang tot de hiv-preventiepil PrEP (pre-exposure profylaxis). Dat blijkt uit een brief van minister Ernst Kuipers aan de Tweede Kamer. Ondertussen staan er 3.000 mensen op de wachtlijst voor PrEP. Aidsfonds – Soa Aids Nederland reageert verbolgen op het besluit van de minister.

Deze zomer neemt minister Kuipers van Volksgezondheid een besluit over de organisatie van de PrEP-zorg na medio 2024, blijkt uit een brief van de minister aan de Tweede Kamer. Tot die tijd biedt hij geen oplossing voor de duizenden mensen die op de wachtlijst staan voor de hiv-preventiepil.

De minister erkent in zijn brief dat mensen die op de wachtlijst staan intussen hiv oplopen. Ook benoemt hij het belang dat mensen die PrEP gebruiken zich regelmatig laten onderzoeken: dat stimuleert correct gebruik en voorkomt resistentie. Ook stelt hij vast dat de toegang tot PrEP-zorg nu beperkt is. Toch doet hij niets om de toegang tot PrEP op korte termijn te verbeteren, stelt Aidsfonds vast.

Enorme misser

“Het is werkelijk onbegrijpelijk dat een middel dat veilig en effectief is en zorgkosten bespaart niet voldoende wordt ingezet,” zegt Aidsfonds-directeur Mark Vermeulen. “PrEP is één van de onmisbare middelen om verspreiding van het hiv-virus definitief te stoppen, meer mensen toegang geven tot PrEP brengt het einde van de hiv-epidemie dichterbij. Gezien de stijgende zorgkosten is dat niet onbelangrijk. De toegang tot PrEP verruimen is bovendien kostenbesparend, je voorkomt ermee dat mensen levenslang behandeld moeten worden. Dit is een enorme misser van de minister.”

Wachtlijsten voor PrEP

De hiv preventiepil PrEP is in Nederland maar mondjesmaat beschikbaar. De Gezondheidsraad adviseerde in 2018 om rekening te houden met maximaal 11.000 potentiële gebruikers. Tot nu toe krijgen 8.500 mensen de PrEP-pil en de zorg die daarbij hoort via de Centra Seksuele Gezondheid van de GGD’en. Dat is een proefproject gefinancierd door de overheid en dat loopt tot medio 2024. Deze capaciteit is ruim onvoldoende gebleken. Inmiddels staan er volgens het RIVM meer dan 3000 mensen op de wachtlijsten. Het alternatief – PrEP via de huisarts – is in de praktijk meestal niet beschikbaar omdat veel huisartsen PrEP niet willen voorschrijven. Bovendien kan niet iedereen zich de kosten veroorloven van PrEP-zorg via private aanbieders.

Aidsfonds pleit al langer voor een ruimhartige beschikbaarheid van de hiv-preventiepil PrEP. Het is een bewezen effectief, veilig en zelfs kostenbesparend middel ter preventie van een hiv-infectie. Nederland loopt achter in vergelijking met andere Europese landen, waar PrEP vrijwel kosteloos beschikbaar is voor iedereen die dat nodig vindt. Vermeulen: “Preventie en het beheersen van zorgkosten zijn belangrijke beleidsdoelen van dit kabinet. De verstrekking van PrEP past daar naadloos in. Als PrEP ruimhartig toegankelijk is, dan voorkomen we ziekte, levenslange zorgkosten en brengen we het doel van nul nieuwe hiv-infecties dichterbij.”

Aidsfonds – Soa Aids Nederland zal samen met partners verkennen hoe de toegang tot PrEP in Nederland de komende periode toch verruimd kan worden, waarbij er rekening wordt gehouden met de capaciteitsproblemen bij de Centra Seksuele Gezondheid.

Meer informatie

Bezoek de website van Aidsfonds Nederland

Lees de Kamerbrief over Seksuele Gezondheid van zorgminister Ernst Kuipers