Nieuw Lyme-vaccin VLA15 toont sterke immuunrespons bij jeugd en volwassenen

juli 2025 Farmanieuws Willem van Altena

Een nieuw vaccin tegen de ziekte van Lyme, VLA15, blijkt zowel veilig als effectief te zijn bij mensen van 5 tot 65 jaar. Vooral kinderen en adolescenten ontwikkelen sterke immuunreacties, wat hoop biedt voor betere preventie van Lyme borreliose. Dit blijkt uit een grootschalig Amerikaans onderzoek onder leiding van dr. Laura Wagner van Valneva Austria, dat recent verscheen in The Lancet Infectious Diseases.

De ziekte van Lyme, veroorzaakt door Borrelia-bacteriën in het speeksel van teken, neemt wereldwijd toe. Preventieve strategieën schieten tekort en antibiotica bieden geen garantie op volledig herstel. Een vaccin dat bescherming biedt, is daarom dringend gewenst. VLA15 is een kandidaat-vaccin gebaseerd op het buitenmembraaneiwit A (OspA) van verschillende Borrelia-genotypen.

Studieopzet

In een gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde fase 2-studie werden 625 gezonde deelnemers uit Lyme-endemische regio’s in de Verenigde Staten geïncludeerd. Deelnemers waren verdeeld over drie leeftijdsgroepen: 5–11 jaar, 12–17 jaar en 18–65 jaar. Zij ontvingen willekeurig ofwel VLA15 (180 μg) volgens een driewekenschema (maand 0, 2 en 6), een tweewekenschema (maand 0 en 6, met placebo op maand 2), of een placebo op alle tijdstippen. De belangrijkste uitkomstmaten waren de OspA-specifieke IgG-gehalten (gemeten met ELISA) één maand na de laatste vaccinatie, en de frequentie van lokale en systemische bijwerkingen binnen zeven dagen na iedere injectie.

Na zeven maanden waren de gemiddelde OspA-IgG-titers bij de driewekengroep significant hoger (333,2–656,0 eenheden/mL; 95% BI 275,2–768,2; p<0,0001) dan bij de placebogroep (21,9–24,3 eenheden/mL; p<0,0001). De tweewekengroep liet eveneens verhoogde titers zien (197,3–460,3 eenheden/mL; 95% BI 156,2–571,8; p<0,0001). Kinderen bereikten de hoogste antistofwaarden (706,6–1364,1 eenheden/mL), gevolgd door adolescenten (514,6–909,5 eenheden/mL) en volwassenen (201,6–419,3 eenheden/mL). Hoewel de antistofspiegels tussen maand 7 en 12 afnamen, bleven ze boven het uitgangsniveau.

Bijwerkingen

Wat betreft veiligheid traden lokale en systemische bijwerkingen vaker op bij VLA15-ontvangers (94% lokale reacties; 67–68% systemische reacties), maar deze waren doorgaans mild of matig van aard. Er werden geen ernstige bijwerkingen of sterfgevallen gemeld gedurende de eerste twaalf maanden van de studie.

Het Lyme-vaccin VLA15 biedt bescherming tegen meerdere Borrelia-serotypen en is effectief in alle onderzochte leeftijdsgroepen. De sterke immuunrespons bij kinderen en adolescenten kan in de praktijk leiden tot flexibelere vaccinatieschema’s en een betere bescherming van risicogroepen. Omdat de werkzaamheid en veiligheid in deze brede populatie zijn aangetoond, is VLA15 een veelbelovende kandidaat voor grootschalige preventie van Lyme borreliose.

Referentie

Wagner L, Obersriebnig M, Kadlecek V, et al. Immunogenicity and safety of different immunisation schedules of the VLA15 Lyme borreliosis vaccine candidate in adults, adolescents, and children: a randomised, observer-blind, placebo-controlled, phase 2 trial. Lancet Infect Dis. 2025 Apr 25:S1473-3099(25)00092-1. doi: 10.1016/S1473-3099(25)00092-1.