Trombopoëtine activeert bloedplaatjes bij COVID-19 en is mogelijk voorspeller van ernstig ziekteverloop

november 2022 Wetenschap Diede Smeets
Digital 3d rendering illustration of medical care topic.

Bij de pathogenese van COVID-19 is er sprake van een verhoogde activatie van bloedplaatjes, wat mogelijk bijdraagt aan immuuntrombose of trombo-inflammatie en de daaropvolgende orgaanschade. Een recente studie had het doel om het mechanisme achter COVID-19-geïnduceerde activatie van bloedplaatjes beter te begrijpen en ontdekte een rol voor trombopoëtine.

Trombopoëtine (afgekort tot THPO) is een groeifactor die essentieel is voor de proliferatie van megakaryocyten en bijdraagt aan de activatie van bloedplaatjes en aan de interactie tussen bloedplaatjes en leukocyten. Bij ziektes zoals ischemie van het hart en sepsis is ontdekt dat THPO concentraties toenemen, wat THPO een potentiele diagnostische en prognostische biomarker maakt. Daarnaast is interleukine(IL)-6 vaak betrokken bij deze processen, waardoor IL-6-remmers mogelijk van interesse zijn voor de behandeling van COVID-19.

THPO en IL-6

De huidige studie is een prospectieve cohortstudie waarin de bloedconcentraties van THPO en IL-6 werden gemeten bij COVID-19-patiënten wanneer ze op de spoedeisende hulp binnengebracht werden. Vervolgens werd de inzetbaarheid van THPO en IL-6 als diagnostische of prognostische biomarkers onderzocht. Daarnaast werd verkend of THPO uit het bloed van COVID-19-patiënten in vitro bij kan dragen aan de activering van bloedplaatjes en aan de interactie tussen leukocyten en bloedplaatjes.  

Patiënten (n=66) met vermoede COVID-19 die werden binnengebracht op de spoedeisende hulp werden geïncludeerd, en bij 47 van hen werd de diagnose COVID-19 bevestigd. Naast de 19 non-COVID-19-patiënten werden ook 18 gezonde controles in de studie geïncludeerd.

THPO en IL-6 verhoogd in COVID-19-patiënten

THPO-waarden waren hoger in COVID-19-patiënten dan in non-COVID-19-patiënten en gezonde controles. IL-6 was ook hoger in COVID-19-patiënten dan in gezonde controles, maar er was geen verschil tussen COVID-19 en non-COVID-19-patiënten. Zowel de THPO als IL-6-waarden waren hoger bij een ernstig dan een mild verloop van COVID-19. THPO-concentraties waren gecorreleerd met IL-6-waarden (r=0,2963; p=0,043) en THPO-concentraties werden lager na toediening van het IL-6-receptor blokkerende antilichaam tocilizumab, wat er op duidt dat de toename in THPO resulteert uit door IL-6 gestimuleerde hepatische synthese.

Het plasma van COVID-19-patiënten maar niet van gezonde deelnemers zorgde voor aggregatie van bloedplaatjes en voor binding tussen bloedplaatjes en leukocyten in vitro. Dit effect werd beperkt door de activiteit van THPO te remmen.

Op basis van deze resultaten stellen de onderzoekers voor dat toegenomen THPO gebruikt kan worden als vroege biomarker voor de diagnose van COVID-19 en voor de identificatie van patiënten met een hoog risico op ernstig ziekteverloop. Toegenomen THPO draagt mogelijk bij aan de activatie van bloedplaatjes en de interactie tussen bloedplaatjes en leukocyten in COVID-19-patiënten en zou zo potentieel bij kunnen dragen aan immuuntrombose en/of trombo-inflammatie.

Referentie

Lupia E, Capuano M, Vizio B, et al. Thrombopoietin participates in platelet activation in COVID-19 patients. eBioMedicine 2022;85:104305.