OVERZICHTSARTIKELEN

De eerste praktijk ervaringen met klinische beslisregels in het ‘Antimicrobial Stewardship’-programma

TvI - jaargang 11, nummer 2, april 2016

dr. C.A.J.J. Jaspers , dr. J.E. Nagtegaal , J.L.W. Pot , dr. P.C.A.M. Buijtels

Samenvatting

Door de aanwezigheid van een functionerend ‘Antimicrobial Stewardship’-programma en een Antibioticateam wordt het antibioticabeleid ziekenhuisbreed bewaakt. Het gebruik van ‘clinical rules’ (klinische beslisregels) en telefonische feedback leidde bij bijna 40% van de patiënten tot een interventie in het antibioticagebruik in de periode 1 maart tot 1 september 2015.

(Tijdschr Infect 2016;11(2):57-60)

Lees verder

Zes maanden valganciclovir voor congenitale cytomegalovirusinfectie?

TvI - jaargang 11, nummer 2, april 2016

drs. J.W. Wieringa , F.A.J. Schornagel , dr. J.L.A.N. Murk , dr. A.C.T.M. Vossen

Samenvatting

In de studie van Kimberlin et al werd geen significant verschil gevonden tussen het gehoor van neonaten (‘best-ear’-analyse) met een symptomatische congenitale cytomegalovirusinfectie die zes weken of zes maanden behandeld waren met valganciclovir. Er werd een bescheiden, maar significant verschil gevonden ten voordele van de zes maanden behandelde groep met betrekking tot het gehoor van het totaal aantal oren (‘total-ear’-analyse) bij 12 en 24 maanden. Ons advies blijft om neonaten met een klinisch evidente congenitale cytomegalovirusinfectie met afwijkingen in het centrale zenuwstelsel gedurende zes weken te behandelen met valganciclovir ter voorkoming van (progressie van) gehoorverlies. In individuele gevallen kan langere behandeling overwogen worden in overleg met een expert en ouders.

(Tijdschr Infect 2016;11(2):52-6)

Lees verder

Geneesmiddeleninteracties met direct werkzame antivirale middelen tegen hepatitis C-virusinfectie

TvI - jaargang 11, nummer 2, april 2016

prof. dr. D.M. Burger , E.J. Smolders , K.J.T. Grintjes , dr. A.S.M. Dofferhoff , dr. C.T.M.M. de Kanter , dr. J.P.H. Drenth

Samenvatting

De komst van de ‘direct acting antivirals’ (DAAs) tegen hepatitis C-virusinfectie heeft de mogelijkheden voor een kortdurende, effectieve en veilige behandeling sterk vergroot. Een belangrijk aandachtspunt is evenwel het optreden van geneesmiddeleninteracties. ‘Direct acting antivirals’ zijn vaak substraat van CYP450-enzymen of membraantransporters zoals P-glycoproteïne (P-gp) of het ‘organic anion transporting polypeptide’ (OATP). Een aantal ‘direct acting antivirals’ vertoont ook een remmende werking op deze enzymen of membraantransporters betrokken bij de farmacokinetiek van andere geneesmiddelen. De recente meldingen van ernstige bradycardie door een mogelijke interactie van ‘direct acting antivirals’ met amiodaron toont aan dat interacties klinisch relevante effecten kunnen hebben. Elke professional betrokken bij hepatitis C-virus therapie dient daarom de grondslagen van geneesmiddeleninteracties met ‘direct acting antivirals’ te kennen, alsmede te weten welke groepen geneesmiddelen een grote kans op interacties met ‘direct acting antivirals’ hebben, en wat goede bronnen zijn die geraadpleegd kunnen worden met betrekking tot geneesmiddeleninteracties.

(Tijdschr Infect 2016;11(2):45-51)

Lees verder

Ebola in Sierra Leone: infectiepreventie midden in de “hotspot” van de ebola-uitbraak

TvI - jaargang 11, nummer 1, februari 2016

C. Kooyman

Samenvatting

Als deskundige infectiepreventie met een voorliefde voor Afrika leek mij de ebola-uitbraak het moment om al mijn ervaring in de zorg en mijn kennis op het gebied van infectiepreventie daar in te zetten. Via de organisatie ‘Artsen van de wereld’ kwam ik bij de Spaanse tak (Medicos de Mundo–MdM) van deze organisatie terecht waar ze een vacature hadden voor een (ebola) infectiepreventie project in Sierra Leone. In oktober 2014 en februari 2015 heb ik twee keer zes weken gewerkt in Koinadugu, de grootste provincie van Sierra Leone met 265.000 inwoners verspreid over een enorm gebied (12.000 km2; dit komt overeen met de grootte van de provincies Limburg, Brabant en Gelderland bij elkaar). Ebola had dit afgelegen gebied nog niet bereikt en door het inzetten van preventieve maatregelen moest dat voorkomen worden. Teneinde dit doel te bereiken had de regering samen met buitenlandse hulp een Ebola Response Consortium (ERC) gevormd. Bij aankomst in mijn standplaats Kabala waren de eerste ebolagevallen echter al in de provincie gesignaleerd. Dit werden in de eerste zes weken van mijn verblijf uiteindelijk 96 positieve ebolapatiënten. De uitbraak was op dat moment op zijn hevigst in Sierra Leone. Er moesten voortdurend keuzes gemaakt worden tussen de acute hulp met betrekking tot de uitbraak en de preventie in de andere regio’s. In dit stuk geef ik mijn eigen verhaal weer over de uitbraak van ebola in Koinadugu, welke illustratief is voor de manier waarop het ebola virus zich zo snel kon verspreiden in Sierra Leone.

(Tijdschr Infect 2016;11(1):15-8)

Lees verder

Het genus Francisella en tularemie

TvI - jaargang 10, nummer 6, december 2015

dr. F.A.G. Reubsaet

Samenvatting

De ziekte tularemie, die wordt veroorzaakt door de bacterie Francisella tularensis en endemisch is in verschillende Europese landen, is sinds enkele jaren weer opgedoken in Nederland. Het genus Francisella omvat niet alleen Francisella tularensis, maar ook de species Francisella guangzhouensis, Francisella halioticida, Francisella hispaniensis, Francisella nuatunensis en Francisella philomiragia. Het klinisch beeld voor tularemie is sterk gerelateerd aan de porte d‘entree. Daarnaast spelen ook de diverse subspecies en typen een rol. Ulceroglandulaire tularemie is het meest voorkomende ziektebeeld naast oculoglandulaire, orofaryngeale, gastro-intestinale en pleuropulmonaire tularemie. In Europa komt alleen Francisella tularensis subspecies holartica (type B) voor.

(Tijdschr Infect 2015;10(6):176-81)

Lees verder

De terugkeer van bof en kinkhoest: microbiële evolutie, falen tot vaccinatie of vaccinfalen?

TvI - jaargang 10, nummer 5, oktober 2015

prof. dr. C. Vandermeulen

Samenvatting

De invloed van vaccins en vaccinaties op de daling van morbiditeits- en mortaliteitscijfers door infectieziekten kan nauwelijks overschat worden. Door jarenlang doorgedreven gebruik van vaccins in de Westerse populaties zijn veel infectieziekten, zoals polio, difterie en mazelen, teruggedrongen tot bijna uitroeiing. In de afgelopen jaren werden verschillende Westerse landen, waaronder Nederland en België geconfronteerd met een onverwachte toename van kinkhoest en bof, ondanks het bereiken en behouden van een hoge vaccinatiegraad. In dit artikel wordt ingegaan op mogelijke oorzaken van deze heropleving zoals de evolutie van microben, het falen tot vaccinatie en primair en secundair vaccinfalen.

(Tijdschr Infect 2015;10(5):144-51)

Lees verder

Virale hepatitis: diagnostiek en beleid bij de immuungecompromitteerde patient

TvI - jaargang 10, nummer 5, oktober 2015

dr. D. Posthouwer

Samenvatting

Onder virale hepatitis wordt hepatitis A tot en met E verstaan. Met name hepatitis B, C en E kunnen een belangrijk risico vormen voor de immuungecompromitteerde patiënt als deze wordt blootgesteld aan immuunsuppressiva dan wel (immuun)chemotherapie. In dit artikel wordt ingegaan op welke risico’s hepatitis B, C en E kunnen geven, welke diagnostiek verricht moet worden en ten slotte waaruit de follow-up bestaat en welke behandeling toegepast kan worden.

(Tijdschr Infect 2015;10(5):127-33)

Lees verder